کتاب وضعیت فرهنگی بام و صفی آباد در آینه اسناد اثر علی اصغر طاهری

صفی‌آباد از شهرهای استان استان خراسان شمالی و مرکز بخش بام و صفی‌آباد از توابع شهرستان اسفراین است. شهر صفی آباد مرکز بخش بام صفی آباد (شهرستان اسفراین) در ۶۵ کیلومتری جنوب شرق شهر اسفراین بین ۳۹ ۵۷ تا ۰۶ ۵۸ طول جغرافیای و ۳۵ ۳۶ تا ۵۵ ۳۶ عرض جغرافیای قرار گرفته ‌است. این شهر از شمال به دهستان بام از شرق دهستان دره یام (خوشاب) از جنوب به دهستانهای رباط جز و حکم آباد و از غرب به دهستان آذری محدود می ‌گردد. در زمانهای قدیم قبل از نادرشاه نام اصلی آن راونیز بوده در قرن پنجم هجری که همزمان با روی کار آمدن سلجوقیان درایران می ‌باشد عبدالغافر فارسی که یکی از مورخین مشهور این دور ه‌است او در کتاب «السیاق» از راونیر نام می ‌برد که از قرای ارغیان می‌باشد. که آثار آن امروزه در یک کیلومتری شمال شهر کنونی به صورت یک مجموعه‌ای از نوروز تپه و رباط راونیزومحوطه سنگو باقی‌مانده‌است. تاریخ صفی آباد فعلی بیشتر به دوره نادرشاه و پس از آن بر می‌ گردد. این دهستان که امروزه به شهر مبدل گشته به سال ۱۱۴۰–۱۱۴۵ هجری به دست صفی خان بغایری احداث شد در دوره قاجاریه در زمان محمد خان قاجار در سال ۱۲۱۱حاکم آن لطفعلی خان بغایری بود پس از او در سال ۱۲۱۵حکمت صفی آباد به لطفعلی خان بغایری رسید. صفی آباد در دوره قاجاریه درحدود ۵۰۰ خانوار بوده که نژاد آنها از ترکان بغایری از تیره گرایلی می ‌باشند.از لحاظ نژاد، ۲نژاد بيات و بغايري در اين منطقه بودند كه نژاد بيات قبل از اسلام و نژاد بغايري ها که در زمان حمله هولاکوخان به ایران از منطقه قراقوم ترکمنستان به این منطقه کوچ داده شدند از این رو زبان بیشتر این منطق ترکی است.کتاب حاضر را انتشارات داریوش به چاپ رسانیده و توسط هافکو به فروش می رسد.