کتاب تاریخ فشرده‌ ی خط و خوش‌ نویسی اثر مجتبی قاسملو

کتاب «تاریخ فشرده‌ی خط و خوش‌نویسی» نوشته‌ی مجتبی قاسملو سعی دارد مباحث نظری و به طور کلی سیر تحول خط و خوش‌نویسی از چگونگی پیدایی خط از تصویرنگار تا نستعلیق را فراروی مخاطبان قرار دهد. خط نستعلیق یکی از شیوه‌های نگارش خط در خوشنویسی فارسی است. این خط در ایران شکل گرفت و بیشتر هم در ایران رواج دارد و خوشنویسان ایرانی بیشتر با این خط به هنرنمایی می‌پردازند. خط نستعلیق معرف روح و فرهنگ ایرانی است و از آن در نوشتن متن‌های ادبی و غیرمذهبی فارسی، اردو و به ندرت عربی استفاده می‌شود. خط نستعلیق نشانه‌ای بارز از طبع و سلیقه زیبایی شناختی ایرانیان است و بی‌شک زیباترین و ظریف‌ترین خط در میان خطوط اسلامی است تا جایی که آن را به‌حق «عروس خطوط اسلامی» لقب داده‌اند. اگر چه میرعلی تبریزی (درگذشت 850 ه‍. ق) را واضع این خط معرفی کرده‌اند، اما به نظر می‌رسد که خط نستعلیق پیش از او نیز وجود داشته و میرعلی تبریزی در سده نهم هجری برای اولین بار خط نستعلیق را تحت قاعده و قوانین خوشنویسی درآورده است و به حدی رسانده که به‌صورت خطی مستقل و قابل رقابت با خطوط ششگانه درآید. در سده یازدهم هجری میرعماد مشهورترین خوشنویس ایرانی این شیوه از خوشنویسی را به تکامل رساند و در اوج ظرافت و زیبایی قطعاتی ماندگار نوشت. در روند تاریخی خط نستعلیق به دربار گورکانیان هند و کاتبان امپراتوری عثمانی نیز راه یافت که به ویژه در هندوستان آثار ارزنده‌ای از این خط پدید آمد. پس از دوره‌ای از رکود، خط نستعلیق در اوایل دوران قاجار جان تازه‌ای یافت و در اواخر این دوران تحت تاثیر صنعت نوظهور چاپ سنگی تحولی جدید را تجربه کرد. هم‌اکنون خط نستعلیق توسط اساتید قابلی با مهارت و هنرمندی تمام نوشته می‌شود و بیش از پیش ارزش هنری یافته است. کتاب «تاریخ فشرده‌ی خط و خوش‌نویسی» نوشته‌ی مجتبی قاسملو از سوی انتشارات سخن منتشر شده و در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.