کتاب سازهای ایران مقدمات اثر محمد تقی مسعودیه نشر زرین و سیمین

کتاب حاضر ( سازهای ایران - مقدمات ) اولین جلد از مجموعه دوازده جلدی سازهای ایران می باشد که شامل بیوگرافی دکتر مسعودیه به قلم هومان اسعدی و مقدمه و پیش گفتار کتاب می باشد که در اندازه جیبی و با چاپ رنگی روی کاغذ گلاسه طبع گردیده است. مجموعه حاضر سازهای موسیقی سنتی ایران و سازهای مناطق ایران را بررسی میکند. نه فقط این سازها، بلکه همچنین سازهای مراسم مذهبی و کیشی-مذهبی (ریتوئل)، مثل نقاره کوبی، خانقاه دراویش و مراسم زار نیز معرفی شده اند. عکسهای موجود از این سازها، تنوع و غنای آنها را نشان می دهد. کشور ایران، قومیت های متفاوتی را در خود جای داده است. خصایص فرهنگ موسیقی این قومیتها گرچه از جهاتی با یکدیگر قابل مقایسه اند ولی در مجموع هر یک ویژگیهای خود را دارد. این مورد درباره سازهای مناطق ایران نیز صدق می کند. توالی بررسی سازهای ایران در مجموعه حاضر از سیستماتیک سازها که اریش موریتس هورن و کورت زاکس تدوین کرده اند، پیروی نمی کند. معرفی سازها بر اساس اهمیت آنها در منطقه توالی می یابد. مباحث مورد بررسی عمدتا عبارتند از: 1- تشریح ساختمان ساز (مورفولوژی)، 2- چگونگی اجرا و امکانات اجرایی، 3- عناوین قسمتهای مختلف ساز رایج در منطقه، 4- وظیفه بنیادی (فونکسیون) و اهمیت ساز در قالب سایر شئون و مناظر فرهنگی )کونتکست)، 5- جنس ساختمان ساز، 6- سازندگان، 7- معرفی ساز در رسالات و نسخ خطی فارسی موسیقی. این مجموعه جیبی دوازده جلدی توسط استاد دکتر محمد تقی مسعودیه موسیقی شناس تاریخی، آهنگساز و اتنوموزیکولوگ (موسیقی شناس تطبیقی) برجسته ایران به رشته تحریر درآمده است. استاد دکتر مسعودیه در اتنوموزیکولوژی و موسیقی شناسی تطبیقی دارای سبکی ویژه بود که عمدتا مبتنی بر آموزه های مکتب برلین یا کلن و نیز تا حدودی متاثر از جنبه هایی از رهیافتهای انسان شناسی فرهنگی در اتنوموزیکولوژی بود. وی آوانویسی و تجزیه و تحلیل متون موسیقایی را به اوج دقت رساند، به گونه ای که شیوه خاص او در موسیقی های غیر غربی شهرتی جهانی دارد. پروفسور مسعودیه علاوه بر پرداختن به تحقیق و پژوهش، آهنگساز برجسته ای نیز محسوب می شد. مجموعه سازهای ایران که یکی از آخرین آثار استاد محسوب می شود، حاوی نکات بدیعی درباره سازهای رایج در نواحی مختلف و نیز کلاسیک ایران است و مرجعی ارزشمند در تاریخ موسیقی شناسی ایران به شمار می رود.